"Tỷ phú thế giới" Đoàn Nguyên Đức- Những câu nói nổi tiếng nhất
Tôi làm việc quần quật không phải vì tiền. Tiền tôi không thiếu, xài thoải mái ba đời cũng không hết. Tôi cũng không có nhu cầu hưởng thụ.
Ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL), người Việt Nam đầu tiên vừa được nhật báo tài chính hàng đầu thế giới Wall Street Journal (WSJ) bình chọn là một trong 29 doanh nhân quyền lực nhất khu vực Đông Nam Á.
Quyền lực thực sự trong tập đoàn
Ông nghĩ gì khi được chọn là doanh nhân có quyền lực?
Không biết họ có nói quá hay không. Quyền lực, theo cách hiểu của tôi là uy tín và sức mạnh kinh tế. Cả hai yếu tố này không tự dưng mà có. Trong hệ thống tập đoàn, tôi là người có quyền lực thật sự. Tôi chịu trách nhiệm chính trước hàng ngàn cổ đông và nhân viên. Tôi chấp nhận phản biện của cổ đông, của cấp dưới và đi đến quyết định cuối cùng vì quyền lợi của tập đoàn cũng như cá nhân tôi.
Ông là doanh nhân Việt Nam đầu tiên được WSJ bình chọn là người có quyền lực. Ông có ngạc nhiên không?
Bất ngờ nhưng không ngạc nhiên vì, vươn ra thế giới là lộ trình của HAGL. Quan điểm tôi là nói ít, làm nhiều. Học sinh đi học, kết quả được đánh giá là có lên lớp hay không? Còn với doanh nghiệp, lợi nhuận là thước đo cho sự thành công.
Ông có thể chia sẻ cách mà HAGL đã “vượt bão”?
Tại sao thị trường bất động sản điêu đứng, nhiều doanh nghiệp ngột ngạt, bế tắc vì thiếu vốn nhưng chúng tôi không bị ảnh hưởng? Trong kinh doanh, nguồn vốn quan trọng nhất, có vốn là thắng. Trong khi chúng tôi không thiếu vốn. Cần thêm vốn, chúng tôi đủ uy tín để huy động vốn quốc tế mà không bị ràng buộc, áp lực bởi lãi suất cao của vốn vay trong nước.
Trước đây, chúng tôi xác định lãi của tập đoàn chủ yếu thu từ bất động sản thì cách đây vài năm, tôi đã chuyển hướng, bất động sản chỉ còn chiếm khoảng 25% hoạt động kinh doanh của tập đoàn và do chúng tôi không lệ thuộc vào vốn nên bất động sản của HAGL vẫn đứng vững và cạnh tranh về giá. Chúng tôi đang đi bằng 4 chân, bất động sản có yếu đi thì tôi vẫn vững 3 chân còn lại, đó là thủy điện, khai khoáng và đặc biệt là cao su.
Không bao giờ bỏ bóng đá
Tình yêu bóng đá trong tôi vẫn cháy bỏng. Nhờ bóng đá, tôi mới có như ngày hôm nay nên tôi không bao giờ bỏ bóng đá. Tôi còn nhớ, cách đây hơn 10 năm, báo chí ở nước ngoài chạy tít lớn: Bầu Đức là ai? HAGL là ai mà dám mua cầu thủ Kiatisak? Hồi đó, họ chưa biết chúng tôi. Giờ thì đã biết. Bóng đá không làm ra lợi nhuận trực tiếp nhưng lợi nhuận gián tiếp thì không thể kể hết.
Hiện tại, tôi vẫn duy trì đội bóng nhưng đầu tư tổng lực thì không. Việc một số doanh nghiệp rút ra khỏi thị trường bóng đá, tôi nghĩ họ hoàn toàn có lý. Một trận bóng đá tốn 3 tỷ bạc nhưng thu lại được gì khi sân bóng lưa thưa vài chục khán giả. Quản lý bóng đá VN mình chưa chuyên nghiệp.
Làm không phải vì tiền
Là ông chủ của tập đoàn kinh doanh đa ngành như vậy, ông bố trí thời gian làm việc thế nào?
Tôi làm việc bất kể giờ giấc, chỉ tính hết việc mà không tính hết giờ. Thời gian làm việc hầu như chiếm gần hết quỹ thời gian của tôi. Tôi làm việc bất cứ lúc nào, bất kể ở đâu, trên đường ra sân bay, ngồi trên máy bay, khi ăn, khi ngủ.
Có ngày tôi bay vài chuyến, có ngày tôi có mặt ở 2-3 nước. Có những ngày, tôi triệu tập 3-4 cuộc họp quan trọng, quyết định những vấn đề có tính chiến lược. Lạ một điều, tôi chưa từng thấy mệt mỏi, chán nản về cả thể chất lẫn tinh thần.
Làm việc vất vả thế có phải vì ông quá đam mê kiếm tiền?
Tôi làm việc quần quật không phải vì tiền. Tiền tôi không thiếu, xài thoải mái ba đời cũng không hết. Tôi cũng không có nhu cầu hưởng thụ. Tôi làm việc chỉ vì đam mê và nói thật, vì điều gì nữa tôi cũng không thể định nghĩa. Cuộc sống mà, phải có người này người khác. Người đam mê cái này, kẻ đam mê cái kia. Tôi đam mê công việc.
Tôi không chơi ngông
Khi bình chọn ông là doanh nhân có quyền lực, WSJ có đề cập đến việc ông là người VN đầu tiên từ sau giải phóng sở hữu máy bay riêng. Ông có tự hào về điều này?
Tôi bỏ tiền túi sắm máy bay không phải vì tôi chơi ngông mà tôi có nhu cầu làm ăn thật sự. Với tài sản hiện có của tôi thì chiếc máy bay chỉ như một chiếc xe máy của một người có thu nhập bình thường. Mục đích của chiếc máy bay hay chiếc xe máy, suy cho cùng cũng như nhau, là phương tiện đi lại làm ăn.
Có thể nói, chiếc máy bay là phương tiện làm ăn tuyệt vời của tôi. Tôi có thể chủ động bay bất cứ lúc nào có nhu cầu. Ngồi với anh ở Sài Gòn vào giờ này, 5 giờ chiều nhưng có thể tối nay, tôi có mặt ở Gia Lai. Thậm chí, có mặt ở Lào!
Những lúc căng thẳng, ông có nhu cầu thư giãn chứ?
Hiện tại, tôi có hai cách thư giãn, đều tuyệt vời. Một là bay về phố núi Plâyku, ngồi xem cầu thủ nhí ở Học viện Bóng đá đá bóng. Các em đá vô tư, không toan tính. Hai là, tôi tự lái xe thăm vườn cao su.
Cách đây không lâu, ông có câu nói ấn tượng trên báo: “Tôi không cho không ai cái gì bao giờ”. Nhiều người ủng hộ câu nói của ông nhưng có người nói ông sòng phẳng quá?
“Tôi mới 50 tuổi, còn nhiều việc để làm và chưa bao giờ có ý định nghỉ ngơi. Tại sao các nước họ làm được mà mình không làm được? Tại sao nước người ta có tỷ phú đô la mà Việt Nam mình không có? Tôi muốn khẳng định người Việt Nam làm được những gì mà thế giới làm được. Tôi muốn chứng minh Việt Nam là một dân tộc lớn. Mình đánh giặc giỏi, thì làm kinh tế cũng phải giỏi”.
Tôi gốc nông dân, tôi nói thẳng nói thật. Trong cuộc sống, không ai giúp mình cả đời và cũng không ai muốn nợ người khác cả đời. Có qua có lại mới toại lòng nhau. Đó thật sự là mối quan hệ bền vững.
Ông tự nhận là người ít học, nhưng có năng khiếu quản trị, biết xoay chuyển tình hình trong kinh doanh mà thành công. Giờ HAGL đã vươn ra khu vực, ông có cảm thấy chút bối rối nào khi điều hành công việc hay không?
Tôi không giấu dốt, không mắc cỡ khi học hỏi. Thành thật mà nói, tôi học nhiều người lắm, và copy thành tựu của nhiều người để tích lũy kiến thức riêng cho mình. Trước tôi còn cắp cặp đến các lớp tập huấn, tích lũy kiến thức, học hỏi kỹ năng, nhưng 15 năm nay, do không sắp xếp thời gian được nên tôi tự học theo cách của mình, có khi tôi đọc tài liệu suốt đêm.
Tôi học trường đời nhiều lắm và đây là bể học vô tận. Ví dụ, nói về lĩnh vực cao su, tôi không có bằng cấp gì nhưng kỹ sư nông nghiệp khi trao đổi với tôi cũng mệt mỏi đấy nhé.
Ông là linh hồn của tập đoàn, thế còn cấp dưới của ông?
Tôi là người cầm trịch nhưng dưới tôi là một đội ngũ cán bộ có năng lực, có tâm huyết, lăn lộn với công việc thật sự và nếu không có họ thì không thành công như hôm nay. Tôi không có thuộc cấp com lê cà vạt. Chúng tôi chưa bao giờ đăng báo tuyển dụng nhân sự và nhân sự của tôi luôn ổn định.
Nói không ngoa, ít ai làm việc tại HAGL mà xin nghỉ việc vì bức xúc. Ví như nếu có, tôi sẽ xem xét trách nhiệm và xử lý cán bộ quản lý trực tiếp có người nghỉ việc đó vì sao để xảy ra cơ sự. Có một đặc điểm tuyển dụng của HAGL, xem ra không khoa học lắm, đó là: Tuyển dụng nhân sự nhưng không đòi hỏi bằng cấp.
- Ông quan niệm thế nào về chuyện giàu nghèo?
-Tôi cho rằng con người ta sinh ra ai cũng có ước mơ riêng và mỗi người lại đảm nhận các công việc khác nhau. Người thì làm công tác từ thiện, tham gia hoạt động sản xuất, người thì làm kỹ sư, bác sĩ, sáng tác nhạc hay nghiên cứu khoa học... dù đảm đương công việc gì thì đều tham gia cống hiến sức mình cho sự phát triển của xã hội. Người đạt được thành công trong kinh doanh thể hiện bằng việc anh ta có rất nhiều tiền. Người khác lại cống hiến cho xã hội bằng các công trình nghiên cứu hữu ích... Tất cả những con người này tôi đều cho rằng họ thành công và đều được coi là giàu có: Giàu tiền bạc, giàu tri thức hoặc giàu vốn sống...
Tôi chưa bao giờ phân biệt ai giàu ai nghèo, người nhiều tiền hay ít tiền. Người nhiều tiền chưa chắc đã phải là giàu, ngược lại ít tiền chưa hẳn đã phải nghèo. Hôm nay anh có thể giàu, ngày mai có thể nghèo đi, cuộc sống luôn luôn có sự vận động và thay đổi. Mỗi người nên tìm cho mình cách sống phù hợp với cá tính riêng của mình.
Trả lời phỏng vấn về mình việc nhận danh hiệu Người giàu nhất sàn chứng khoán:
Tôi thấy rất vui khi VnExpress.net - trang báo chính thống đã duy trì việc xếp hạng người giàu trên sàn chứng khoán trong 3 năm qua. Tôi là người cá tính, thích gây sốc nên tôi chẳng từ chối nhận danh hiệu người giàu.
Chuyện tôi mua máy bay cũng vậy. Đây hoàn toàn xuất phát từ sở thích riêng của mình chứ không phải tôi chơi ngông, mua máy bay về đắp chiếu. Tôi coi đây là phương tiện phục vụ công việc đi lại của cá nhân cũng như các thành viên trong công ty. Khi đã là tài sản riêng của cá nhân mình, tôi được tự do sử dụng, có thể dùng máy bay làm nơi họp hành, ăn uống nhậu nhẹt, thậm chí đạp bàn quăng ghế khi cáu giận. Thử hỏi được làm những gì mình thích như vậy còn gì thú vị bằng. Sau máy bay, tôi sẽ tiếp tục có những kế hoạch khác gây sốc nữa đấy, bạn cứ thử chờ xem.
- Ông có thể chia sẻ bí quyết để thành công trên thương trường như ngày hôm nay?
- Thực ra, tôi chẳng có kinh nghiệm kinh doanh nào có thể chia sẻ được. 2008 là năm mà hầu hết các doanh nghiệp, tập đoàn, công ty phải đối mặt với khó khăn. Tôi cho rằng trong kinh doanh mỗi doanh nghiệp, mỗi cá nhân có một phương pháp riêng và phải tự phán đoán, và ứng dụng vào công việc của mình. Không ai có thể đưa ra công thức ứng dụng chung cho tất cả doanh nghiệp. Hoàng Anh Gia Lai cũng vậy, ngay từ đầu, chúng tôi đã xác định là phải xây dựng doanh nghiệp mình bền vững tức là có rễ - có gốc - rồi mới có ngọn. Tôi luôn xây dựng cho mình các chiến lược kinh doanh trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Trong kinh doanh cần phải có các phương án dự phòng, chúng tôi luôn chuẩn bị cho mình kịch bản để đối phó với tình huống xấu nhất có thể xảy ra. Nói tóm lại là tôi chưa bao giờ sống trên mây mà luôn luôn chuẩn bị cho mình những tình huống xấu nhất rằng khủng hoảng có thể đang ở sau lưng mình.
Đôi khi tôi nghĩ, cuộc đời kinh doanh buồn vui có nhiều. Nhưng tôi luôn làm hết mình, vì được, thua, danh vị không phải là mục tiêu cuối cùng.
Theo tôi, sinh ra được làm người có cơ hội hơn người khác, thì phải cố gắng làm việc để thể hiện sự đam mê của mình. Nếu thành công, thì việc mình làm sẽ có ý nghĩa. Còn ngược lại, dẫu sao cũng thỏa sức vẫy vùng, làm nên ý nghĩa cho cuộc đời riêng của mình.
Hoàng Anh Gia Lai kinh doanh nhiều lĩnh vực và có nhiều dự án khác nhau trong và ngoài nước. Điều quan trọng nhất để điều hành một tập đoàn đa ngành đa lĩnh vực như vậy theo tôi là yếu tố con người. Phải tìm cho ra người có để đảm nhận vai trò giám đốc dự án - người này phải có tố chất, có đạo đức, trình độ, trách nhiệm và am hiểu sâu lĩnh vực anh ta đang điều hành.
- Người thân, bạn bè của ông nghĩ gì khi biết ông là người giàu nhất sàn chứng khoán ?
Thực ra bạn bè và người thân của tôi đã đoán được trước việc này. Nói thật, dù giàu hay nghèo thì phong cách sống của tôi từ cách ăn mặc, đi lại, nói năng... chẳng có gì thay đổi. Vẫn kiểu quần jeans, áo phông, giày thể thao. Họa hoằn lắm mới mặc veston, đeo cavat... Nói chung, tôi thích sống và làm việc theo một phong cách riêng của mình, nên dù có giàu nhất hay giàu bét trên sàn chứng khoán thì cuộc sống của tôi không thay đổi, tôi vẫn là Bầu Đức - cái tên mà dân yêu thể thao đặt cho.
- Nói về dự đoán:
Tôi không có thói quen dự đoán và cũng không tin vào các dự đoán. Mỗi người đều có triết lý riêng trong kinh doanh và hãy tin vào những dự cảm của mình chứ không nên bị chi phối hay tác động bởi các dự đoán của người khác, thậm chí là tổ chức nước ngoài.
Tôi cho rằng không ai hiểu mình, doanh nghiệp mình bằng chính bản thân mình. Tôi luôn quan niệm rằng dám nghĩ thì dám làm, dám làm thì dám chịu, trong kinh doanh đôi khi phải biết liều một chút và cứ tự tin vào bản thân thì nhất định sẽ thành công.
- Người ta biết đến ông vừa là Chủ tịch Hoàng Anh Gia Lai vừa là ông bầu bóng đá, ông thích được gọi bằng cái tên nào hơn?
- Tôi thích gọi mình bằng Bầu Đức nghe nó dân dã và gần gũi, và cái tên này được hình thành từ bóng đá do chính những người hâm mộ thể thao đặt cho. Tôi mê bóng đá từ nhỏ và bây giờ tôi không chỉ chơi bóng đá, ăn bóng đá, ngủ bóng đá mà còn kinh doanh cả bóng đá. Bóng đá luôn mang lại cho tôi cảm giác mới mẻ. Điều căn bản là không có bóng đá thì không có Hoàng Anh Gia Lai bây giờ. Nói cách khác là bóng đá mang lại tên tuổi cho Hoàng Anh Gia Lai và tôi nhận thấy không có công cụ quảng cáo thương hiệu nào rẻ và hiệu quả như bóng đá.
- Người ta quá quen với hình ảnh những bóng hồng đi cạnh các đại gia, ông nghĩ gì về điều này?
- Ồ, tôi chưa có dịp tiếp chuyện lâu với một cô gái nào, nhất là các cô thuộc hàng "chân dài". Thú thực, tôi chẳng có thời gian để ý đến chuyện chân dài hay chân ngắn vì bản thân tôi có quá nhiều việc phải làm, có quá nhiều thứ phải bận tâm. Tôi coi công việc và bóng đá là niềm đam mê nên tôi nghĩ sẽ chẳng có cô gái nào chịu nổi điều này. Tôi bận tối mắt tối mũi đến độ chẳng có thời gian đọc sách, ngoại trừ những phút hiếm hoi xem chương trình thời sự trên truyền hình và đọcVnExpress.net. Do vậy tôi không mấy đề tâm đến chuyện có cô gái nào đó ngưỡng mộ mình hay mình cần phải đi cạnh một ai đó. Tôi chưa bao giờ gặp rắc rối bởi các cô gái và cũng không có thời gian dành cho chuyện này. Nói đúng hơn tôi là đại gia không có chân dài.
Tóm tắt tiểu sử:
Bầu Đức tên thật là Đoàn Nguyên Đức sinh năm 1962, quê quán tại An Nhơn, tỉnh Bình Định. Nguồn tin từ chính Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai cho hay, ông từng thi đại học đến 3 lần mới đậu và sau một năm học ở Đại Học Nông Lâm, ông quyết định nghỉ học để tìm con đường kinh doanh.
“Sau những cú sốc, đau và thừa nhận mình dốt, tôi đã ngửa mặt lên trời và tự nói với bản thân rằng ngã ở đâu tôi sẽ đứng lên ở đó", Đức nhớ lại. Khi ấy, ông nhớ đến hình ảnh của mẹ, người phụ nữ miền sơn cước tần tảo nuôi 9 anh em Đức ăn học. Và ông chợt nhận ra rằng có nhiều con đường để dẫn đến thành công. "Con đường học vấn không mỉm cười với mình thì nên chọn con đường khác. Mọi con sông đều dẫn ra biển lớn, mọi con đường đều chia ra những lối rẽ riêng”, bầu Đức nói.
Thế rồi, cậu thanh niên 22 tuổi khăn gói quả mướp lên đường mang theo nhiệt huyết của tuổi trẻ và khát vọng làm giàu. Không tiền, không học vấn, con đường đầy mịt mù mở ra trước mắt. Lúc bấy giờ, ông không biết sẽ bắt đầu từ đâu và bằng công việc gì. Ông chỉ nhớ rằng mình đã làm đủ mọi nghề để nuôi sống bản thân, để tích góp kinh nghiệm và cố sáng tạo để tìm lối đi riêng. Và cũng chính vì không đạt được ước nguyện bằng con đường học vấn nên Đức chọn con đường khởi nghiệp riêng không qua trường học mà bằng trường đời.Sau một thời gian làm thuê, Đức tích góp được một khoản tiền đủ để ông mở một phân xưởng nhỏ chuyên đóng bàn ghế cho học sinh tại quê nhà. Ấy là vào năm 1990, ông tự tay cưa, bào đục đẽo để làm ra sản phẩm đầu tiên là chiếc bàn cho học sinh. Sau đó ông mở rộng hoạt động kinh doanh sang sản xuất đồ nội thất rồi nhiều lĩnh vực khác để hình thành nên tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai ngày hôm nay.
Bầu Đức thừa nhận có một nhân vật tỷ phú đã tác động khá mạnh tới tính cách, lối sống, và cách nghĩ suy của ông bây giờ. Đó chính là Bill Gates - tỷ phú người Mỹ khởi nghiệp bằng một chiếc máy tính nhỏ với con đường học vấn dở dang. Ông đã đọc say sưa cuốn sách viết về 100 tỷ phú thế giới, trong đó có nói về tỷ phú thế giới Bill Gates - người giàu thế giới suốt mấy năm liền. Ông có cảm giác như mình có duyên nợ và nét gì đó rất tương đồng với Bill Gates - tỷ phú thành công không bằng con đường học vấn. Và tôi hiểu rằng trường đại học của tôi chính là đường đời.
Và khát vọng cuối cùng của bầu Đức là có tên trong danh sách tỷ phú thế giới chứ không còn đơn thuần là người giàu VN. “Tất nhiên, ước mơ chỉ là ước mơ, tôi tin rằng, tất cả những doanh nhân tâm huyết làm giàu đều mong muốn và phấn đấu vì điều này. Đây không còn là danh dự cá nhân mà còn là niềm tự hào dân tộc”, bầu Đức nói.Theo số liệu được niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM, tính đến ngày 15-9-2011, tổng tài sản hiện có của tập đoàn HAGL là 23.108 tỷ đồng bao gồm nhiều dự án bất động sản, thủy điện, cao su, khai khoáng… trong nước và các Lào, Campuchia, Thái Lan, Singapore, Miến Điện.
Tài sản của ông Đoàn Nguyên Đức chiếm gần 50% tổng tài sản của tập đoàn, khoảng hơn 10.000 tỷ đồng. Ngoài ra, ông Đức còn sở hữu riêng một chiếc máy bay Beechcraft King Air 350 trị giá gần 8 triệu USD.
